Rood en wit, de kleuren van Utrecht. Het schild van Utrecht is te herkennen aan zijn diagonale verdeling van rood en wit met een 5 bladerige kroon en een rechtopstaande leeuw aan beiden kanten. Maar hoe en wanneer is dit prachtige schild ontstaan? Om daarachter te komen moet je een duik nemen in de geschiedenis van Utrecht.
De geschiedenis van Utrecht
Het stadswapen van Utrecht is al bijna zo’n 1000 jaar oud. Om goed te begrijpen hoe deze is ontstaan is het belangrijk om te kijken naar de geschiedenis van Utrecht en hoe deze mooie stad tot stand is gekomen. Tijdens de bezetting van de Romeinen in Utrecht hebben de Romeinen een fort gebouwd op de plek die we nu Utrecht noemen om hun grens van het Romeinse rijk aan te duiden. Deze grenzen heten ook wel Limes. In de 7e eeuw, zo’n 400 jaar na de val van het Romeinse rijk, kwam er een kerkje in de buurt van het fort te staan en al gauw volgden grotere kerken. Utrecht was in 1122 een van de eerste steden van Nederland die stadsrechten verkreeg en is dus een van de oudste steden van Nederland. Utrecht is perfect te verkennen met een wandeling door de oude binnenstad!
Ontstaan van het stadswapen van Utrecht
In 1122 heeft Utrecht dus officieel zijn stadsrechten gekregen. Dit was een reden voor het ontstaan van het stadswapen van Utrecht. De oudste stadszegel met het schild dat is gevonden komt uit het jaar 1196. Het stadswapen bestond toen nog uit de burcht en stadsmuren die de stad beschermde met twee losse vlaggen. Een rode en een witte die samen één vlag zouden maken: de vlag van Utrecht. Tot 1537 staat sint maarten te paard ook op de zegel en het stadswapen afgebeeld. In 1798 hebben alle steden in Nederland hun stadswapen moeten verwijderen onder bevel van Frankrijk. Toen Nederland in 1814 niet langer in handen van de Fransen was mochten steden hun stadswapens voorleggen. Utrecht besloot een 5 bladige kroon toe te voegen aan zijn stadswapen. Dit werd in 1818 goedgekeurd door de Raad van Adel.
De betekenis van het half rode half witte schild
Verwacht wordt dat de betekenis van het half rode, half witte deel van het schild te maken heeft met het verhaal van Sint Maarten waarin hij zijn mantel doormidden zou hebben gescheurd om deze aan een bedelaar te geven. Dit is de reden dat tot 1529 het schild en de meeste stadszegels voor die tijd het tafereel laten zien van Sint Maarten die nog op zijn paard zijn rode mantel doormidden snijdt. Dit tafereel werd vaak in het witte deel van het schild afgebeeld. In 1529 werd het beeld van Sint Maarten afgeschaft na oproer ontstond in de stad over de heilige op het stadswapen. In 1537 heeft Karel V dit beeld officieel van het schild verwijderd. Het schild wordt als volgt beschreven: “Doorsneden van rood en zilver van den regter boven naar den linker benedenhoek. Het schild gedekt met een gouden kroon en ter wederzijde vastgehouden door een gouden klimmende leeuw”. Het half witte, half rode deel van het schil wordt nog altijd gebruikt
Sint Maarten
Sint Maarten, ook wel genoemd Martinus van Tours, was bisschop van de stad Tours in Frankrijk en schutspatroon van de stad Utrecht. Is geboren in Hongarije en was soldaat in het Romeinse leger. Hij is bekend geworden door zijn goede daad. Op een koude dag heeft hij zijn mantel doormidden gesneden om een bedelaar te helpen. Later zag hij in een droom dat hij de mantel met Jezus had gedeeld. Dit zorgde ervoor dat hij een kluizenaar en later een bisschop is geworden. Door zijn uitstekend christelijk leven is hij later als heilig verklaard en kreeg hij zo’n groot aanzien.
Het stadswapen van Utrecht
Het is dus duidelijk dat het stadswapen van Utrecht zich heeft ontwikkeld door de jaren heen met behulp van meerdere inspiratiebronnen. Hierbij heeft de invloed van Sint Maarten een belangrijke rol gespeeld. Voor, tijdens en na de bezetting van Frankrijk heeft het stadswapen zich ontwikkelt en is het stadswapen tot stand gekomen die wij vandaag de dag kennen.
Anna-Maria is jouw Utrecht Expert
Anna-Maria is Puur en verliefd op de stad. Altijd op zoek naar nieuwe smaken en ontdekkingen. Sneller en eerder dan derest. Ze zoekt voor jou de mooiste goudklompjes in de modder. Doel is om jouw Puur* Uitje onvergetelijk te maken. Niet alleen voor nu maar voor de komende jaren. Alles gaat om beleven * genieten * onthouden. Anna Maria blogt over bedrijfsuitjes, events en effectieve teambuilding activiteiten in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht & Den Haag. Bel of mail Puur* Utrecht en wij sturen je een vrijblijvende offerte om jouw bezoek extra onvergetelijk te maken.